Czy warto zostać członkiem zarządu?

Z  jaką odpowiedzialnością wiąże się pełnienie funkcji członka zarządu?

Na co mam uważać, jak zostaję członkiem zarządu?

Czym ryzykuję zostając prezesem spółki?

Czy muszę się obawiać o swój prywatny majątek, jak zostanę członkiem zarządu?

To tylko kilka przykładowych pytań. Niektórzy pytają o ewentualne ryzyka i odpowiedzialność zanim zostaną członkami zarządu. A są i tacy, którzy wiedzą, że nie dzieje się dobrze i wówczas starają się ustalić jaką odpowiedzialność ponoszą w konkretnej sytuacji.

Dziś opowiem o czymś, o czym nie każdy wie, ale co może mieć bardzo poważne konsekwencje – o odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. Jeśli jesteście członkami zarządu, zamierzacie nimi zostać lub po prostu dopiero się nad tym zastanawiacie, to ten wpis jest dla Was.

Opowiem o zagrożeniach, ryzykach i odpowiedzialności, które mogą Was spotkać, gdy zarządzacie spółką, a także o tym, jak się przed nimi zabezpieczyć. Dzisiejszym wpisem rozpoczynam cykl poświęcony członkom zarządu spółki z o.o. Zarówno tym, którzy myślą o pełnieniu funkcji członka zarządu, jak i tym, którzy już zasiadają w zarządach spółek.

Uważaj, kiedy zgadzasz się zostać członkiem zarządu!

Nie bójcie się, nie będę Was straszyć. Przede wszystkim stawiam na edukację. Dzięki świadomości ryzyk i zagrożeń uchronicie się przed ewentualną odpowiedzialnością lub wcześniej zauważycie czerwone flagi w działalności spółki.

Do dzisiejszego wpisu natchnęła mnie sytuacja członka zarządu, który nieświadomy niczego zgodził się na pełnienie funkcji w zarządzie. Jak to określił „miałem jedynie podpisywać papierki”. Nie podejmował faktycznie żadnych decyzji, podpisywał dokumenty, które mu podsunięto do podpisania, nie miał świadomości sytuacji finansowej spółki, ani zobowiązań spółki.

A wszystko to do czasu, dopóki nie okazało się, że spółka ma gigantyczne długi, jest niewypłacalna, termin ustawowy na złożenie wniosku o upadłość już minął, a jedyny nieświadomy niczego człowiek jest członkiem zarządu, który podpisywał jedynie dokumenty. A te dokumenty to umowy z kontrahentami, z dostawcami, umowy kredytowe z bankiem, umowy na dofinansowanie, zamówienia na dostawę itd. lista jest naprawdę długa.

Dodam jeszcze, że ten człowiek ma żonę, dzieci, dom, samochód i zgromadzone oszczędności oraz w żaden sposób nie zabezpieczył swojego prywatnego majątku, ponieważ nie wiedział, że cokolwiek ryzykuje. Godząc się na pełnienie funkcji w zarządzie zrobił przysługę swojemu szwagrowi.

Ze łzami w oczach mówi, że on nie był świadomy. I ja mu wierzę. To nie pierwszy i nie ostatni przypadek, z jakim mam do czynienia.

Jeśli faktycznie dojdzie do jakiegokolwiek postępowania przez sądem, niestety takie tłumaczenie mu nie pomoże. Nie uratuje jego sytuacji. Założenie jest takie, że jeśli decydujecie się na pełnienie funkcji członka zarządu to jesteście traktowani jako profesjonaliści, świadomi swoich obowiązków, zobowiązań, odpowiedzialności i ryzyk.

Kim jest członek zarządu i za co odpowiada?

Zanim zacznę mówić o ryzykach, warto przypomnieć sobie, czym tak naprawdę jest funkcja członka zarządu w spółce z o.o. W dużym skrócie – zarząd to organ, który reprezentuje spółkę na zewnątrz i zarządza jej sprawami. Jako członkowie zarządu odpowiadacie za wszelkie podejmowane decyzje. Mówiąc bardzo szeroko, za przestrzeganie przepisów prawa przez spółkę.

Ile razy słyszeliście, że prezesem zarządu jest jedynie słup lub figurant, który nie podejmuje faktycznie żadnych decyzji. Bywa również tak, że dostajecie propozycję pełnienia funkcji członka zarządu i to jedynie funkcja honorowa czy prestiżowa.

Bez względu na to, co zdecydowało o wejściu do zarządu spółki, musicie pamiętać, że ta rola wiąże się z konkretnymi obowiązkami i odpowiedzialnością.

Zacznijmy od odpowiedzialności finansowej. Jeżeli spółka staje się niewypłacalna, to członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za jej zobowiązania. W przypadku niewypłacalności, jeśli zarząd nie zgłosi wniosku o upadłość w odpowiednim czasie, może to prowadzić do odpowiedzialności za długi spółki. Oznacza to, że w pewnych sytuacjach członek zarządu może zostać zobowiązany do pokrycia długów spółki z własnego prywatnego majątku. Oczywiście będę jeszcze o tym pisać.

Zaległe sprawozdania finansowe

Kolejny temat, niestety bardzo popularny i kompletnie nie traktowany poważnie to zaległości w składaniu dokumentów rocznych do KRS oraz w niesporządzaniu sprawozdań finansowych rocznych. Chociaż formalności te mogą wydawać się drobne, to ich zaniechanie, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami.

Pamiętajcie, że to na zarządzie spółki ciąży obowiązek sporządzenia i złożenia sprawozdania finansowego do KRS. I to zarząd spółki powinien doprowadzić do tego, aby złożyć dokumenty w terminie unikając ryzyka i konsekwencji z tym związanych.

Złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszczęcie postępowania przymuszającego, nałożenie grzywny, rozwiązanie spółki i wykreślenie z KRS, a także ustanowienie kuratora – takie możliwości ma KRS wobec spółki w przypadku niezłożenia sprawozdania finansowego w terminie.

A zatem nie tylko ignorowane wielokrotnie postępowanie i wezwania KRS do złożenia zaległych dokumentów pod rygorem nałożenia grzywny, a także ryzyko odpowiedzialności karnej i karnoskarbowej. Zarząd naraża się dodatkowo na ryzyko kary grzywny lub kary ograniczenia wolności z tego tytułu, a także na orzeczenie zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej oraz zakazu pełnienia funkcji członka zarządu.

Rezygnacja z funkcji członka zarządu w momencie, kiedy już te zaległości powstały nie uratuje Waszej sytuacji. Chociaż często uważacie inaczej. Wręcz przeciwnie. Sprawi, że nawet w przypadku wszczęcia postępowania przez KRS jako byli członkowie zarządu niewiele już będziecie mogli zrobić.

Często, kiedy mówimy o odpowiedzialności członków zarządu, nie myślimy od razu o odpowiedzialności karnej. Jednak nieświadome działania, które naruszają przepisy prawa, mogą skutkować odpowiedzialnością zarówno karno-skarbową, jak i karną. Co to oznacza w praktyce? Jeżeli spółka nie płaci podatków, składek na ZUS, czy nie składa deklaracji podatkowych, to członkowie zarządu mogą zostać oskarżeni o przestępstwo skarbowe.

Jak się zabezpieczyć przed odpowiedzialnością?

Jeśli po przeczytaniu wpisu zastanawiacie się, jak zabezpieczyć się przed takimi ryzykami, to mam kilka porad.

• dokładnie zapoznajcie się z dokumentacją spółki – umową spółki oraz wszelkimi umowami, a także sprawdźcie sytuację finansową spółki. Ważne jest, aby regularnie monitorować sytuację spółki i upewniać się, że wszystkie zobowiązania są realizowane na czas.
• ważne jest, aby mieć odpowiednią dokumentację i chronić swoje działania zanim cokolwiek się wydarzy.
• zabezpieczyć majątek prywatny na wypadek ziszczenia się najgorszego scenariusza.
• warto rozważyć ubezpieczenie odpowiedzialności członków zarządu.

Podsumowanie

Podsumowując, funkcja członka zarządu wiąże się z wieloma obowiązkami, ale także z odpowiedzialnością. Chociaż w większości przypadków, jeśli działacie w dobrej wierze i przestrzegacie prawa, nie musicie obawiać się problemów, to warto być świadomym ryzyk.

Zanim zdecydujecie się na objęcie tej funkcji, upewnijcie się, że wiecie, na co się piszecie, a jeśli już jesteście członkami zarządu – dbajcie o to, by przestrzegać wszystkich obowiązków.

Zdaję sobie sprawę, że dzisiaj nie weszłam głębiej w temat, a jedynie prześlizgnęłam się po powierzchni. Ale temat jest na tyle rozległy i poważny, że podzieliłam go na kilka wpisów i w każdym skupię się na innym zakresie działania i odpowiedzialności członków zarządu.

Od razu zaznaczam, że moim celem nie jest straszenie Was spółką z o.o. Uważam, że to bardzo dobra forma prawna prowadzenia działalności. Jednak, aby prowadzić ją bezpiecznie, należy mieć świadomość ewentualnych ryzyk.

Po prostu uważajcie. Nie decydujcie się na pełnienie funkcji członka zarządu bez dostępu do dokumentów. A także bez możliwości podejmowania decyzji oraz monitorowania sytuacji spółki. Sprawdzajcie i kontrolujcie. Bądźcie w stałym kontakcie z księgową i prawnikiem spółki. Korzystajcie z konsultacji z doradcą podatkowym. Sprawdzajcie umowy z kontrahentami, klientami i dostawcami. Pamiętajcie, że jednoosobowa reprezentacja spółki to wygoda, ale także możliwość podejmowania wielu decyzji samodzielnie, bez udziału pozostałych członków zarządu.

Uważajcie na siebie i bądźcie ostrożni.

***

#autopromocja #markawłasna

Jeśli poszukujecie wzorów dokumentów i checklist to zapraszam Was do sklepu z ebookami. Znajdziecie tam również Checklistę odwołanie i powołanie członka zarządu w spółce z o.o.

Zapraszam Was do zapoznania się z ostatnimi wpisami:

Kiedy można dokonać zmian w S24 a kiedy przez PRS?

Co zrobić po zwrocie wniosku w S24 po zbyciu udziałów?

Adres do doręczeń elektronicznych w 2025 roku

Jak zawiesić działalność spółki na 2025 rok?

Zapraszam również na blogi Likwidacja spółki z o.o. oraz Projekt spółka z o.o.

Nowy e-KRS znajdziecie na stronie Portalu Rejestrów Sądowych.

***

O odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. możesz posłuchać w moim podcaście Projekt SPÓŁKA Z O.O.: