Od 5 lat obserwuje się wzrost liczby postępowań upadłościowych, których początku należy upatrywać w otwarciu drogi konsumentom do ogłoszenia upadłości, czyli tzw. upadłości konsumenckiej. Aktualnie sądy upadłościowe (tj. sądy rejonowe wydziały gospodarcze ds. upadłościowych i restrukturyzacyjnych) przeżywają prawdziwe oblężenie składanych wniosków.
Przyczyny takiej sytuacji są dwie.
Po pierwsze nowelizacja przepisów prawa upadłościowego, która weszła w życie nie tak dawno, bo 24 marca 2020 roku znacznie ułatwiła i przyspieszyła proces ogłoszenia upadłości, a po drugie – epidemia koronawirusa doprowadziła do niewypłacalności wielu ludzi prowadzących działalność, do utraty pracy, a co za tym idzie problemów w regulowaniu swoich bieżących zobowiązań finansowych.
Dzisiejszy wpis poświęcony jest ogłoszeniu upadłości konsumenckiej osób, które zasiadają w organach spółek kapitałowych. Wpis jest zapisem wywiadu z adwokat Anną Błach, prowadzącą Kancelarię Adwokacką w Warszawie, której specjalnością jest prawo upadłościowe.
Na blogu Kancelarii Upadłość Konsumencka znajdziecie wiele ciekawych artykułów, które pozwolą Wam zagłębić się w tematykę upadłości. Już teraz zachęcam Was do zajrzenia na blog i jego subskrypcję.
Upadłość członków zarządu spółek kapitałowych – wywiad z adwokatem Anną Błach
A.K.: Dzień dobry Pani Mecenas.
A.B.: Dzień dobry, dziękuję za zaproszenie.
A.K.: Pani Mecenas, wielu Czytelników mojego bloga zainteresowana jest, czy będąc członkiem organów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą ogłosić upadłość.
A.B.: To zrozumiałe, wiele osób decyduje się z różnych względów na prowadzenie działalności w formie spółki kapitałowej, najczęściej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a żeby nie tracić kontroli nad sprawami przedsięwzięcia, obsadzają się w zarządzie takiej spółki.
Ostatni czas jest wyjątkowo trudny dla wielu branży (w szczególności turystycznej, gastronomicznej, hotelarskiej, transportowej, rozrywkowej). Zatem nic dziwnego, że osoby związane z tą działalnością szukają możliwości rozwiązania swoich problemów finansowych – jeśli nie aktualnych to przewidywanych w przyszłości.
A.K.: Proszę zatem powiedzieć czy będąc członkiem zarządu w spółce o.o. można ogłosić upadłość?
A.B.: Dobra wiadomość jest taka, że w obecnych przepisach prawnych, które weszły w życie w br. zasiadanie w organach spółki z o.o. nie jest równoznaczne z byciem przedsiębiorcą.
A.K.: Prezes zarządu też?
A.B.: Też – prezes zarządu jest członkiem zarządu, który na mocy decyzji wewnętrznych spółki ma więcej uprawnień – przepisy prawa upadłościowego nie rozróżniają pomiędzy prezesem zarządu a członkami zarządu.
A.K.: A co ze wspólnikami?
A.B.: Posiadanie udziałów w spółce z o. o. również nie przesądza o byciu przedsiębiorcą – posiadane udziały w spółce z o. o. będą stanowiły majątek wchodzący do masy upadłości, które syndyk będzie sprzedawał w ramach likwidacji majątku dłużnika.
Taka sytuacja prawna akurat jest już od dawna i obowiązywała przed zmianą przepisów.
A.K.: Czy do złożenia wniosku o upadłość członek zarządu musi się jakość przygotować?
A.B.: W obowiązujących od 24 marca 2020 roku przepisach, takich działań przygotowawczych członkowie zarządu są zobowiązani podjąć znacznie mniej, jednak zalecam, aby osoby przygotowujące się do upadłości podeszły do tematu poważnie i bez nonszalancji.
A.K.: To może zacznijmy od początku – jakie zmiany istotne dla członków zarządu wprowadzone zostały po 24 marca 2020 roku?
A.B.: Przed marcem 2020 roku Sąd oddalał wniosek członka zarządu spółki kapitałowej w sytuacji, kiedy ustalił, ż taki członek zarządu nie zgłosił w odpowiednim czasie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.
Oznacza to, że poprzednie przepisy wymagały, aby członek zarządu, który w myśl art. 299 k.s.h. ponosi subsydiarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, przed własnym postępowaniem upadłościowym, zainicjował postępowanie upadłościowe spółki.
A.K.: A obecnie?
A.B.: Obecnie nie obowiązuje już przepis, na mocy którego Sąd oddalał wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli wcześniej nie zostało zainicjowane przez członka zarządu postępowanie upadłościowe spółki.
A.K.: To duże ułatwienie dla członków zarządu, prawda?
A.B.: Tak się z pozoru wydaje. Należy mieć jednak na uwadze, że pomimo iż czynności podejmowane przez dłużnika nie są obecnie badane na etapie ogłaszania upadłości przez sąd, to takie badanie może być wykonane na kolejny etap postępowania.
Jeśli Sąd dojdzie do wniosku, że upadły winny jest swojej upadłości lub zwiększył jej stopień, wówczas Sąd może ustalić dłuższy plan spłat.
W krytycznym przypadku, może dojść do umorzenia postępowania, czego konsekwencją jest to, że dłużnik jest osobą upadłą, ale nie korzysta z dobrodziejstwa jakie upadłość ze sobą niesie, czyli nie może liczyć na oddłużenie.
A.K.: Czyli mamy upadłość ogłoszoną, ale nadal pozostajemy z długami. Jak dłużnik może się uchronić przed takimi skutkami?
A.B.: Tak jak wspomniałam wcześniej, do upadłości warto się przygotować. Nie polecam samodzielnego podejmowania kroków, bo bez znajomości przepisów i konsekwencji podejmowanych działań można sobie bardziej zaszkodzić niż pomóc.
W sytuacji, w której dłużnik decyduje się na zlecenie sprawy pełnomocnikowi, musi pamiętać, aby powiedzieć adwokatowi szczerze o wszystkich okolicznościach powstania zadłużenia. Nawet jeżeli w jego ocenie one nie mają znaczenia.
Adwokat oceni, w oparciu o swoją wiedzę czy rzeczywiście coś nie jest istotne. Bo gdy postępowanie upadłościowe się rozpocznie, nieujawnienie informacji może działać na niekorzyść dłużnika. Ja zawsze przed złożeniem wniosku w Sądzie oceniam całokształt okoliczności i przygotowuję dłużnika tak, by postępowanie które będę w przyszłości prowadzić potoczyło się sprawnie i prawidłowo.
A.K.: Ma Pani Mecenas jeszcze jakieś rady dla dłużników zasiadających w organach spółek kapitałowych?
A.B.: Oczywiście idealnie byłoby gdybyśmy w terminie złożyli wniosek o ogłoszenie upadłości spółki. Nie jest to często możliwe. Natomiast ogólną wskazówką, która ma zastosowanie do większości spraw jest rezygnacja z członkostwa w zarządzie przed złożeniem wniosku o upadłość. Zwłaszcza jeżeli spółka jest niedochodowa.
A.K.: Dlaczego?
A.B.: Pomimo, że Sąd na potrzeby ogłaszania upadłości konsumenckiej członka zarządu nie bada tego czy zgłosiliśmy uprzednio wniosek o głoszenie upadłości reprezentowanej spółki, o czym mówiłam powyżej, to po ogłoszeniu upadłości będzie przeprowadzane badanie czy jako dłużnik dołożyliśmy należytych starań w celu ograniczenia swoich zobowiązań.
Ograniczeniem takich zobowiązań jest właśnie co najmniej wystąpienie z organu spółki, która przynosi straty. A tym samym zmniejszenie odpowiedzialności (subsydiarnej) za jej długi.
A zatem jeszcze raz podkreślam. Jeśli jesteśmy w organach spółki, która przynosi straty to wystąpmy z tej spółki zanim złożymy wniosek o ogłoszenie swojej upadłości.
A.K.: A co w sytuacji, w której dłużnik zapomni, że pełni jakąś funkcję w organach spółki i przemilczy tą okoliczność w postępowaniu upadłościowym?
A.B.: Dłużnik ma obowiązek przedstawić wszystkie okoliczności istotne dla sprawy, więc tak istotne jest uporządkowanie pełnej dokumentacji i omówienie jej z pełnomocnikiem.
Jeżeli natomiast zdarzy się pewne zapomnienie, należy wyjaśnić jego przyczyny syndykowi i sądowi upadłościowemu oraz uzupełnić wszystkie dane i dokumenty. Wszystko też zależy od konkretnej sytuacji. Np. nie powinno być problemu jeśli jesteśmy w organach spółki, która od lat nie funkcjonuje.
A.K.: Pani Mecenas, bardzo dziękuję za interesującą rozmowę i odpowiedzi na wszystkie pytania. Jestem pewna, że to o czym dzisiaj rozmawialiśmy zainteresuje Czytelników mojego bloga, których jeszcze raz zapraszam na łamy bloga Upadłość Konsumencka.
**********************************************************************
Pamiętajcie, że na hasło BLACK WEEK wszystkie produkty -20% do 27 listopada włącznie. Jeśli poszukujecie wzorów dokumentów i checklist to zapraszam Was do sklepu z ebookami.
Kilka ostatnich wpisów blogowych:
Udostępnienia w S24
Wzór uchwały o utworzeniu oddziału
Wznowienie działalności z urzędu
Jak utworzyć oddział spółki z o.o.?
Pytania w sprawie S24
Zapraszam również na bloga: Zarząd w spółce akcyjnej
Aktualne formularze KRS znajdziecie na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Otrzymałem zwrot wniosku po rejestracji spółki z o.o. w S24? Jak dokonać uzupełnienia wniosku w S24? Czy jest możliwość edycji wniosku po zwrocie w S24?
