O reprezentacji spółki z o.o. przez zarząd pisałam wielokrotnie. Dzisiaj opowiem o przypadku kiedy występuje ograniczenie kwotowe reprezentacji przez zarząd. Zagadnienie to nie zostało dotychczas jednoznacznie rozstrzygnięte w doktrynie, jak również w orzecznictwie. Jednak stanowisko o dopuszczalności kwotowego ograniczenia sposobu reprezentacji przez zarząd spółki jest jednak przeważające. Dla potwierdzenia dopuszczalności kwotowego ograniczenia sposobu reprezentacji często wskazuje się, że takie rozwiązanie nie stanowi ograniczenia prawa członka zarządu do reprezentowania spółki, lecz jedynie określenie sposobu reprezentacji spółki, czego przepisy k.s.h. nie zakazują.
Ograniczenie kwotowe reprezentacji przez zarząd
Ze współpracy z moimi Klientami wiem, że najmniej wątpliwości mają w przypadku zarządu jednoosobowego. Pojawiają się one za to w przypadku zarządu wieloosobowego. Jeśli mamy zarząd wieloosobowy sposób reprezentacji określa umowa spółki. A gdy tych zapisów w umowie brak, to określają go przepisy k.s.h. Oprócz zapisów ustalających sposób reprezentacji jednoosobowej czy łącznej, mogą również pojawić się postanowienia, że do wysokości określonej kwoty zobowiązania bądź rozporządzenia reprezentacja jest jednoosobowa, a powyżej tej kwoty wymagana jest reprezentacja łączna. Zapewne spotkaliście się z takimi ograniczeniami kwotowymi w zakresie reprezentacji przez zarząd. Jeśli u Was w spółce nie ma takich ograniczeń, to prawdopodobnie w przypadku klientów czy kontrahentów mieliście z takim przypadkiem do czynienia. Oczywiście taki sposób określenia reprezentacji przez zarząd spółki nie oznacza pozbawienia członka zarządu prawa do reprezentowania spółki. Należy jedynie pamiętać, że w pewnej kategorii spraw, w których wartość przekracza określoną w umowie kwotę wymagana jest reprezentacja łączna.
I jak się okazuje jest to kwestia dość problematyczna. Pomimo stanowiska doktryny i orzecznictwa o możliwości różnicowania reprezentacji poprzez ograniczenia kwotowe, jest spora rozbieżność stanowisk co do tego czy stanowi to ograniczenie prawa członka zarządu do reprezentowania spółki i czy ma skutek wobec osób trzecich. Wydaje się jednak, że zdecydowana większość popiera pogląd, iż ustanowienie warunku łącznej reprezentacji powyżej określonej wartości nie stanowi ograniczenia prawa reprezentowania spółki. Tym samym jest ono skuteczne wobec osób trzecich. A to w rezultacie oznaczałoby, że na przykład umowa zawarta z naruszeniem takich zasad reprezentacji skutkowałoby jej nieważnością.
Umowa spółki z ograniczeniem kwotowym
Poniżej zamieszczam rzykładowy zapis w umowie spółki, z którym dość często się spotykam:
Do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych i niemajątkowych oraz podpisywania w imieniu Spółki upoważnieni są:
- do kwoty 50.000,00 zł – Prezes Zarządu samodzielnie;
- powyżej kwoty 50.000,00 zł – dwóch Członków Zarządu działających łącznie.
Zapis w umowie spółki co do sposobu reprezentacji spółki podlega też ujawnieniu w KRS.
Od dnia 1 lipca 2021 r. nie ma możliwości złożenia wniosku w formie papierowej do KRS. Dotyczy to również załączników do wniosku, w tym gotowych wzorów formularzy. Zatem aktualnie możecie złożyć wniosek do KRS elektronicznie poprzez Portal Rejestrów Sądowych/e-formularze. Wpisu reprezentacji społki dokonujecie w treści samego wniosku o rejestrację spółki lub wpis zmiany.
Konsekwencje niezastosowania się do ograniczenia
Przede wszystkim każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. To jest główna zasada. Zakładając jednak, że sposób reprezentacji z ograniczeniami kwotowymi ujawnia się w KRS, co do zasady dokonanie czynności prawnej przez jedną osobę przy wymogu reprezentacji łącznej powoduje nieważność czynności prawnej. Wydaje się też, że właśnie ten pogląd ma najwięcej zwolenników.
Odmienny pogląd jest taki, iż w tym przypadku nie mamy do czynienia z nieważnością umowy. Ponieważ prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. A takie ograniczanie praw członków zarządu jest bezskuteczne wobec osób trzecich. Ma natomiast moc w stosunkach wewnętrznych. Naruszając sposób reprezentacji, członek zarządu naraża się na odpowiedzialność dyscyplinarną lub cywilnoprawną.
Stanowisko orzecznictwa oraz doktryny w odniesieniu do przedmiotowej materii nie jest jednolite. Z tego też względu, członkowie zarządu powinni zwracać szczególną uwagę, aby oświadczenie składane w imieniu spółki było dokonane zgodnie z zasadami reprezentacji. Naruszenie zasad reprezentacji wynikających z wprowadzonego w umowie spółki kryterium kwotowego może się bowiem wiązać z ryzykiem nieważności czynności.
Osobiście jestem zwolenniczką poglądu, iż reprezentacja z ograniczeniem kwotowym stanowi regulację sposobu reprezentacji, która wiąże osoby trzecie. Tym bardziej, że jest przecież ujawniona w KRS. Wobec czego zawarcie umowy z naruszeniem reprezentacji obarczone jest jej nieważnością.
******************************************************
#autopromocja #markawłasna
Jeśli poszukujecie wzorów dokumentów i checklist to zapraszam Was do sklepu z ebookami. Znajdziecie tam również Checklistę założenie spółki z o.o. w S24 wraz ze wzorami dokumentów.
Kilka ostatnich wpisów blogowych:
Czy członek zarządu może być pełnomocnikiem spółki?
Papier firmowy w spółce z o.o.
Wzór uchwały o wynagrodzeniu członka zarządu
Umowa między członkiem zarządu a spółką
Zapraszam również na bloga Likwidacja spółki z o.o.
Nowy e-KRS znajdziecie na stronie Portalu Rejestrów Sądowych
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Pani Agnieszko, a co w sytuacji kiedy zobowiązanie podejmuje prokurent samoistny w wysokości wyższej niż limit kwotowy ujawniony w KRS dla jednego członka zarządu? Jakie będą skutki? Zobowiązanie podjęte przez drugą stronę będzie ważne czy nieważne w tej sytuacji?
Szanowna Pani Mecenas,
pomijając ograniczenia kwotowe, podany przez panią zapis jest nieprawidłowy jeśli chodzi o reprezentację w sprawach niemajątkowych. Bo przy takim brzmieniu – jaka ona miałaby by być? Oczywiście wejdą tu przepisy KSH. Piszę o tym ponieważ jest to dosyć częsty błąd przy formułowaniu sposobu reprezentacji.
pozdrawiam
Urszula