Czy tymczasowe aresztowanie zwalnia członka zarządu z odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki?

Dzisiaj mam dla Was wpis szczególny, który jest zapisem mojego wywiadu przeprowadzonego z adwokatem Mateuszem Szymkowiakiem. Pan Mecenas prowadzi Kancelarię Prawną w Bielsku-Białej i w Katowicach. Działa jednak na terenie całego kraju. Na co dzień świadczy pomoc prawną osobom skazanym, podejrzanym i tymczasowo aresztowanym.

A poza tym prowadzi niezwykle interesującego bloga Tymczasowe aresztowanie. Zapraszam do lektury!

Czy tymczasowe aresztowanie zwalnia członka zarządu z odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki? Wywiad z adwokatem Mateuszem Szymkowiakiem – autorem bloga Tymczasowe aresztowanie

AK: Dzień dobry Mateuszu.

MSZ: Dzień dobry Aneto. Dziękuję Ci, że zechciałaś umieścić wywiad ze mną na swoim blogu.

AK: Miło mi Cię „gościć”. Prowadzisz blog areszt-tymczasowy.pl, na którym poruszasz tematykę praw osób tymczasowo aresztowanych i ich rodzin. Gratuluję wielu bardzo ciekawych wpisów. Jak wiesz mój blog dotyczy praw i obowiązków członków zarządu spółki kapitałowej. Czy uważasz, że jest pole styczności w tematach naszych blogów, które mogłyby zainteresować zarówno moich Czytelników, jak i Twoich?

MSZ: Tak, oczywiście. Możemy poruszyć temat wpływu aresztu tymczasowego na obowiązki członków zarządu w zakresie zaległości podatkowej spółki kapitałowej. 

AK: Rozumiem, że masz na myśli art. 116 Ordynacji Podatkowej przewidujący subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu spółki za zobowiązania spółki. Chodzi o zaległe podatki, których fiskus nie może wyegzekwować z majątku spółki.

MSZ: Tak, dokładnie.  Wspomniany przepis przewiduje przesłanki zwolnienia z tej odpowiedzialności członków zarządu, m.in. mowa jest tam o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości spółki w odpowiednim terminie.

AK: Zgadza się, tylko w jaki sposób powiązać to z tymczasowym aresztowaniem?

MSZ: Zaraz wyjaśnię. Sytuacja ta była przedmiotem rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny. Otóż wobec prezesa zarządu pewnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sąd karny zastosował tymczasowe aresztowanie.

Na nieszczęście spółki zarząd był jednoosobowy, a zgromadzenie wspólników  nie kwapiło się z podjęciem uchwały o zmianie na stanowisku prezesa zarządu. Areszt się przedłużał. Spółka bez zarządu nie działała prawidłowo, co skutkowało powiększeniem zaległość podatkowych. Po kilkunastu miesiącach prezes zarządu wyszedł z aresztu śledczego, ale nie był to koniec jego problemów.

AK: Chyba wiem do czego zmierzasz – fiskus zwrócił się do tego prezesa, aby wyrównał za spółkę zaległości podatkowe, ponieważ spółka nie miała wystarczającego majątku, zgadza się?

MSZ: Dokładnie. Nasz bohater argumentował, że nie mógł z przyczyn obiektywnych dochować relatywnie krótkiego terminu do ogłoszenia upadłości spółki. A dochowanie tego terminu zwalniałoby go z odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Wskazywał, że  miał ograniczoną w znacznym stopniu swobodę wyrażania woli i komunikowania się z osobami czy organami poza aresztem śledczym. Dla urzędu skarbowego – jak się domyślasz – taka argumentacja nie była przekonywująca.

AK: Prezes zarządu nie zgadzał się z decyzją naczelnika urzędu skarbowego i zapewne odwołał się do sądu administracyjnego.

MSZ: Tak, finalnie sprawa oparła się o wokandę Naczelnego Sądu Administracyjnego. Twoich Czytelników zapewne zainteresuje, że w ocenie NSA istniejące w areszcie możliwości komunikacji nie były wystarczające do rzeczywistego sprawowania funkcji członka zarządu spółki. W konsekwencji uwolnił prezesa zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki.

Argumentacja sądu sprowadzała się w głównej mierze do podkreślenia, że w istniejących realiach gospodarczych efektywne kierowanie spółką wymaga podejmowania decyzji w oparciu o ciągle zmieniające się okoliczności rynkowe. To wymusza konieczność korzystania z nowoczesnych i błyskawicznych środków komunikacji. Powszechnymi środkami komunikacji są telefony komórkowe, skrzynki e-mailowe czy informacje pozyskiwane przez Internet. Prezes zarządu przebywając w areszcie śledczym pozbawiony był tych współczesnych środków komunikacji. Nie miał też dostępu do dokumentacji finansowej spółki.

Możliwość wizyt w areszcie śledczym i przesyłania korespondencji listownej również była ograniczona regulaminem porządkowym obowiązującym w areszcie śledczym i kodeksem karnym wykonawczym. Na skutek cenzurowania każdej korespondencji wychodzącej i przychodzącej do prezesa zarządu terminy jej doręczenia ulegały znacznemu opóźnieniu.

AK: Przytoczona przez Ciebie historia pokazuje jak restrykcyjnie i niekorzystnie dla podatników organy podatkowe interpretują przepisy Ordynacji  podatkowej.

MSZ: I nie jest to zapewne dla nas i dla naszych Czytelników żadne zaskoczenie. Na szczęście nad organami podatkowymi jest jeszcze niezawisły sąd. Na zakończenie można zacytować fragment uzasadnienia orzeczenia:

„W takich warunkach /przebywanie w areszcie tymczasowym –przyp.MSZ/  sprawowanie funkcji członka zarządu spółki było tak ograniczone, że trudno byłoby oczekiwać od członka zarządu pełnego rozeznania w sytuacji spółki oraz podejmowania doraźnych działań. Tym samym skarżący nie mógł rzeczywiście realizować zadań członka zarządu spółki, co w rozpoznanej sprawie stanowi okoliczność wyłączającą odpowiedzialność, o której mowa w art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej.”

AK: Mateuszu, dziękuję Ci za ciekawą rozmowę!

MSZ: Również dziękuję Aneto i gorąco pozdrawiam Ciebie oraz Twoich Czytelników!

***

Liczę, że wywiad Wam się podoba i będzie bardzo pomocny. Po więcej z tematyki tymczasowego aresztowania zapraszam na bloga. Dajcie znać czy chcecie więcej wywiadów.

**********************************************

#autopromocja #markawłasna

Jeśli poszukujecie wzorów dokumentów i checklist to zapraszam Was do sklepu z ebookami. Znajdziecie tam również ebook Sporządzenie i złożenie sprawozdania finansowego spółki z o.o. Obowiązki spółki z o.o. po zakończeniu roku obrotowego.

Kilka ostatnich wpisów blogowych:

Czy spółka z o.o. składa sprawozdanie jeśli nie prowadzi działalności gospodarczej?

Jak sporządzić tekst jednolity umowy spółki?

Po co podaje się adres do doręczeń?

Zgromadzenie wspólników zdalnie. Czy to możliwe?

Zapraszam również na bloga Likwidacja spółki z o.o.

Nowy e-KRS znajdziecie na stronie Portalu Rejestrów Sądowych