Czy tymczasowe aresztowanie zwalnia członka zarządu z odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki?

Dzisiaj mam dla Was wpis szczególny, który jest zapisem mojego wywiadu przeprowadzonego z adwokatem Mateuszem Szymkowiakiem. Pan Mecenas prowadzi Kancelarię Prawną w Bielsku-Białej i w Katowicach. Działa jednak na terenie całego kraju. Na co dzień świadczy pomoc prawną osobom skazanym, podejrzanym i tymczasowo aresztowanym.

A poza tym prowadzi niezwykle interesującego bloga Tymczasowe aresztowanie. Zapraszam do lektury!

Czy tymczasowe aresztowanie zwalnia członka zarządu z odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki? Wywiad z adwokatem Mateuszem Szymkowiakiem – autorem bloga Tymczasowe aresztowanie

AK: Dzień dobry Mateuszu.

MSZ: Dzień dobry Aneto. Dziękuję Ci, że zechciałaś umieścić wywiad ze mną na swoim blogu.

AK: Miło mi Cię „gościć”. Prowadzisz blog areszt-tymczasowy.pl, na którym poruszasz tematykę praw osób tymczasowo aresztowanych i ich rodzin. Gratuluję wielu bardzo ciekawych wpisów. Jak wiesz mój blog dotyczy praw i obowiązków członków zarządu spółki kapitałowej. Czy uważasz, że jest pole styczności w tematach naszych blogów, które mogłyby zainteresować zarówno moich Czytelników, jak i Twoich?

MSZ: Tak, oczywiście. Możemy poruszyć temat wpływu aresztu tymczasowego na obowiązki członków zarządu w zakresie zaległości podatkowej spółki kapitałowej. 

AK: Rozumiem, że masz na myśli art. 116 Ordynacji Podatkowej przewidujący subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu spółki za zobowiązania spółki. Chodzi o zaległe podatki, których fiskus nie może wyegzekwować z majątku spółki.

MSZ: Tak, dokładnie.  Wspomniany przepis przewiduje przesłanki zwolnienia z tej odpowiedzialności członków zarządu, m.in. mowa jest tam o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości spółki w odpowiednim terminie.

AK: Zgadza się, tylko w jaki sposób powiązać to z tymczasowym aresztowaniem?

MSZ: Zaraz wyjaśnię. Sytuacja ta była przedmiotem rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny. Otóż wobec prezesa zarządu pewnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sąd karny zastosował tymczasowe aresztowanie.

Na nieszczęście spółki zarząd był jednoosobowy, a zgromadzenie wspólników  nie kwapiło się z podjęciem uchwały o zmianie na stanowisku prezesa zarządu. Areszt się przedłużał. Spółka bez zarządu nie działała prawidłowo, co skutkowało powiększeniem zaległość podatkowych. Po kilkunastu miesiącach prezes zarządu wyszedł z aresztu śledczego, ale nie był to koniec jego problemów.

AK: Chyba wiem do czego zmierzasz – fiskus zwrócił się do tego prezesa, aby wyrównał za spółkę zaległości podatkowe, ponieważ spółka nie miała wystarczającego majątku, zgadza się?

MSZ: Dokładnie. Nasz bohater argumentował, że nie mógł z przyczyn obiektywnych dochować relatywnie krótkiego terminu do ogłoszenia upadłości spółki. A dochowanie tego terminu zwalniałoby go z odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Wskazywał, że  miał ograniczoną w znacznym stopniu swobodę wyrażania woli i komunikowania się z osobami czy organami poza aresztem śledczym. Dla urzędu skarbowego – jak się domyślasz – taka argumentacja nie była przekonywująca.

AK: Prezes zarządu nie zgadzał się z decyzją naczelnika urzędu skarbowego i zapewne odwołał się do sądu administracyjnego.

MSZ: Tak, finalnie sprawa oparła się o wokandę Naczelnego Sądu Administracyjnego. Twoich Czytelników zapewne zainteresuje, że w ocenie NSA istniejące w areszcie możliwości komunikacji nie były wystarczające do rzeczywistego sprawowania funkcji członka zarządu spółki. W konsekwencji uwolnił prezesa zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki.

Argumentacja sądu sprowadzała się w głównej mierze do podkreślenia, że w istniejących realiach gospodarczych efektywne kierowanie spółką wymaga podejmowania decyzji w oparciu o ciągle zmieniające się okoliczności rynkowe. To wymusza konieczność korzystania z nowoczesnych i błyskawicznych środków komunikacji. Powszechnymi środkami komunikacji są telefony komórkowe, skrzynki e-mailowe czy informacje pozyskiwane przez Internet. Prezes zarządu przebywając w areszcie śledczym pozbawiony był tych współczesnych środków komunikacji. Nie miał też dostępu do dokumentacji finansowej spółki.

Możliwość wizyt w areszcie śledczym i przesyłania korespondencji listownej również była ograniczona regulaminem porządkowym obowiązującym w areszcie śledczym i kodeksem karnym wykonawczym. Na skutek cenzurowania każdej korespondencji wychodzącej i przychodzącej do prezesa zarządu terminy jej doręczenia ulegały znacznemu opóźnieniu.

AK: Przytoczona przez Ciebie historia pokazuje jak restrykcyjnie i niekorzystnie dla podatników organy podatkowe interpretują przepisy Ordynacji  podatkowej.

MSZ: I nie jest to zapewne dla nas i dla naszych Czytelników żadne zaskoczenie. Na szczęście nad organami podatkowymi jest jeszcze niezawisły sąd. Na zakończenie można zacytować fragment uzasadnienia orzeczenia:

„W takich warunkach /przebywanie w areszcie tymczasowym –przyp.MSZ/  sprawowanie funkcji członka zarządu spółki było tak ograniczone, że trudno byłoby oczekiwać od członka zarządu pełnego rozeznania w sytuacji spółki oraz podejmowania doraźnych działań. Tym samym skarżący nie mógł rzeczywiście realizować zadań członka zarządu spółki, co w rozpoznanej sprawie stanowi okoliczność wyłączającą odpowiedzialność, o której mowa w art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej.”

AK: Mateuszu, dziękuję Ci za ciekawą rozmowę!

MSZ: Również dziękuję Aneto i gorąco pozdrawiam Ciebie oraz Twoich Czytelników!

***

Liczę, że wywiad Wam się podoba i będzie bardzo pomocny. Po więcej z tematyki tymczasowego aresztowania zapraszam na bloga. Dajcie znać czy chcecie więcej wywiadów.

**********************************************

#autopromocja #markawłasna

Jeśli poszukujecie wzorów dokumentów i checklist to zapraszam Was do sklepu z ebookami. Znajdziecie tam również Zebrane wpisy z bloga zarząd spółki z o.o. Lata 2018-2023

Kilka ostatnich wpisów blogowych:

Czy spółka z o.o. składa sprawozdanie jeśli nie prowadzi działalności gospodarczej?

Jak sporządzić tekst jednolity umowy spółki?

Po co podaje się adres do doręczeń?

Zapraszam również na blogi Likwidacja spółki z o.o. oraz Projekt spółka z o.o.

Nowy e-KRS znajdziecie na stronie Portalu Rejestrów Sądowych